Rodzajniki: kategorie słów z 'de’ i 'het’, które ułatwią ci naukę

De and Het Dutch Articles

Rodzajniki… Dla wszystkich uczących się języka niderlandzkiego hasło to wywołuje mieszane uczucia. W naszym ojczystym języku nie znajdziemy odpowiednika gramatycznego holenderskich rodzajników, przez co nie zawsze jest nam łatwo je zrozumieć i zastosować w praktyce. Chcąc ułatwić Tobie przyswojenie zasad użycia de oraz het przygotowaliśmy zbiór pomocnych informacji na ten temat.

Czym jest rodzajnik?

Używając terminologii gramatycznej rodzajnikiem nazwiemy rodzaj przedimka, który nadaje kategorię określoności lub nieokreśloności oraz – w przypadku języka niderlandzkiego – jest nośnikiem rodzaju gramatycznego (męski, żeński lub nijaki) rzeczownika (het huis), konstrukcji rzeczownikowej (het groote huis), przymiotnika (het groen) lub liczebnika w użyciu rzeczownikowym (de drie). Ujmując to prościej rodzajnikiem nazwiemy słówko een, de lub het, które określa nam jakiego rodzaju jest kolejne słowo lub ich grupa w zdaniu.

W języku niderlandzkim każdy rzeczownik ma swój stały rodzajnik. Ucząc się holenderskiego dobrze jest uczyć się słówek w komplecie, nie pomijając przynależących rodzajników. Językoznawcy wyodrębnili kilkanaście kategorii słów, by ułatwić uczącym się szybsze przyswajanie wiedzy. Oczywiście od reguły zawsze znajdą się wyjątki, ale nasze zestawienie na pewno pomoże przyswoić naukę rodzajników.

Rodzajnik EEN

W przeciwieństwie do rodzajnika de i het, jest rodzajnikiem nieokreślonym. Een można porównać do angielskiego a lub an. Rodzajników de i het, używamy w podobnie do angielskiego odpowiednika the.

Rodzajnik HET

Słów z rodzajnikiem het mamy tylko ok. 20%! Kiedy użyjemy rodzajnika het?

● Zdrobnienia kończące się na -pje, -tje, -je → het bloempje, het jongetje, het briefje

● W przypadku słów kończących się na -isme, -ment, -sel, -um → het communisme, het parlement, het kapsel, het centrum

● W przypadku słów kończących się na -act, -ect, -ict, -uct → het contact, het aspect, het conflict, het product

● W przypadku słów zaczynających się na be-, ge-, ver-, ont- → het belang, het geweer, het verstand, het ontzet

● W przypadku nazw sportów oraz gier → het tennis, het voetbal, het scrabble

● Używająć nazw języków obcych → het Nederlands, het Engels

● Przy nazwach metali oraz substancji → het ijzer, het hout, het bier

● Używając nazw kierunków → het noorden, het zuiden

 

Rodzajnik DE

Wyrazy z tym rodzajnikiem stanowią znaczną większość. Kiedy użyjemy rodzajnika de? Zawsze używając liczby mnogiej, a także, gdy wyrazy kończą się m. in. na:

-heid, -nis → de waarheid, de kennis
-ing → de verdieping
-de, -te → de liefde, de diepte
-iek, -ica → de muziek, de logica
-theek, -teit, -iteit → de bibliotheek, de puberteit, de stabiliteit
-tuur → de natuur
 

oraz w przypadku grup wyrazów:

osoby, ludzie → de vrouw, de gast, de moeder, de geliefde
zwierzęta→ de aap, de muis, de vis, de koe, de geit, de kip, de hond,
kwiaty, drzewa oraz owoce → de roos, de tulp, de eik, de kastanje, de appel, de aardbei, de bes, de ananas
góry i rzeki → de Mont Blanc, de Mount Everest, de alp, de Maas, de Amstel
liczby i głoski→ de 8, de 16, de c
instrumenty muzyczne oraz nazwy nut → de piano, de gitaar, de viool.
 

Wyjątki od reguły

Nauka niderlandzkiego, jak i innych języków obcych, byłaby o wiele prostsza bez wyjątków. Tych wyjątków musimy się najlepiej nauczyć na pamięć. Tu bardzo pomoże nam osłuchanie z językiem niderlandzkim. Z czasem zaczniesz odróżniać rodzajniki samodzielnie. Oto kilka popularnych słów, które stanowią wyjątek od powyższych reguł:

● przed wyrazami kończącymi się na -um stawiamy het. Wyjątki → de datum, de petroleum

● przed wyrazami kończącymi się na -act stawiamy het. Wyjątki→ de act, de tact

● wyrazy rozpoczynające się na -ge, -ont poprzedza zazwyczaj het. Wyjątki → de geneeskunde, de ontvangst

● nazwy zwierząt poprzedza głównie de. Wyjątki → het konijn, het kalf.

 
Dutch Grammar De and Het - Exceptions

Czy jesteś zainteresowany dołączeniem do naszych grupowych lub indywidualnych kursów niderlandzkiego online? Sprawdź naszą ofertę kursów grupowych lub kursów indywidualnych i skontaktuj się z nami, jeśli masz jakiekolwiek pytania. Chętnie Ci pomożemy, także przy określeniu Twojego poziomu języka niderlandzkiego.